علل پوسیدگی دندان

علل پوسیدگی دندان شامل موارد مختلف و گسترده ای می باشد.

پوسیدگی دندان، بیماریی است که در اثر فعالیت باکتری های موجود در دهان و ترسیم آن ها در دندان، ایجاد می‌شود.

به طور کلی میکروارگانیسم‌ هایی که در دهان ما وجود دارند، قند، نشاسته و سایر کربوهیدرات ها را به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کنند.

و در صورت عدم پاکسازی مناسب دهان، به سطح دندان ها متصل شده و با تولید اسید، به بافت دندان آسیب می‌رسانند.

این باکتری ها با تغذیه از مواد حاوی قند با غلظت بالا، تولید اسید را افزایش می دهند.

این اسید باعث کاهش pH دهان شده و باعث از بین رفتن مینای دندان می‌شود.

پوسیدگی دندان چیست؟

پوسیدگی دندان یک بیماری مزمن و شایع است؛

این بیماری، هنگامی اتفاق می افتد که باکتری‌ های موجود در دهان با ذرات خوراکی و شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های شیرین و نیز نبض دهان با سطوح دندان برخورد کنند.

باکتری‌ها سبب تشکیل اسید در دهان می‌شوند که این اسیدها، در صورت کمبود بهداشت دهان و همچنین عدم مصرف قند، باعث فروپاشی لایه‌های سطحی دندان می‌شوند.

هنگامی که پوسیدگی روی دندان ایجاد می‌شود، سبب تخریب ساختار دندان شده و باعث درد به مرور زمان می‌شود.

پیشگیری از پوسیدگی شامل برقراری بهداشت دهان، مصرف غذاهای سالم و محدود سازی شیرینی ها و نوشیدنی های شیرین می‌شود.

عوامل و علل ایجاد پوسیدگی دندان

همانطور که گفته شد، فرایند پوسیدگی دندان به دلیل وجود مواد غذایی در دهان و اسیدی بودن دهان می باشد.

چراکه وجود این دو مورد سبب رشد سریع تر و بهتر باکتری های موجود در دهان شده که در نهایت پوسیدگی دندان را منجر می شود.

که در نهایت با گذشت زمان پوسیدگی دندان به وجود می‌آید.

اما عواملی هستند که باعث تشدید فعالیت یا تغذیه این باکتری ها می شود.

عواملی همچون مصرف قند، باقی مانده غذاهای مصرف شده، نوشیدنی هایی با شیرینی مصنوعی، ترکیبات زیادی می‌توانند عواملی باشند؛

که سبب افزایش باکتری‌ها و فشار بر روی دندان ها شده و در نتیجه پوسیدگی دندان را تسریع کنند.

بنابراین به طور کلی می توان علل ایجاد پوسیدگی دندان را در موارد زیر خلاصه نمود؛

• بزاق دهانی اسیدی
• رفلاکس های متعدد معده

در واقع رفلاکس معده و یا تهوع های مداومی که اغلب در بارداری اتفاق می افتد ممکن است سبب خرابی دندان در دراز مدت شود.

• استعمال مداوم دخانیات سبب کاهش بزاق دهان و اسیدی شدن آن می شود.
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان به ویژه پس از مصرف مواد غذایی حاوی کربوهیدرات و قند، می تواند سبب ماندن آن در بین فضا هاو شیارهای دندان شود.
• مبتلا بودن به بیماری هایی مانند دیابت نیز از دیگر موارد موثر بر ایجاد پوسیدگی زودتر دندان ها می باشد.

کدام دندان در معرض پوسیدگی بیشتری است؟!

همانطور که گفته شد، عوامل مختلفی بر سرعت و میزان پوسیدگی دندان موثر است.

اما باید توجه داشت که پوسیدگی در دندان ها به طور یکسان اتفاق نمی افتد.

و در اغلب افراد میزان پوسیدگی در دندانهای انتهایی مانند آسیاب های انتهایی بسیار شایع تر از دندان های قدامی و پیش می باشد.

چراکه فضای بین دندان‌های آسیا به علت داشتن شیار های بیشتر و باریک تر، فضای مناسبی را برای تکثیر میکروب‌ها فراهم می‌ آورد.

که همین امر علاوه بر استفاده مداوم از دندان های خلفی سبب تسریع روند پوسیدگی دندان می شود.

ژنتیک و سیستم ایمنی، عامل مهمی در روند پوسیدگی

به طور کلی سیستم ایمنی بدن هر شخص به مقاومت عوامل دفاعی بدن در برابر بیماری‌های مختلف بستگی دارد.

از جمله عوامل مختلفی که بر روی سیستم ایمنی افراد تأثیر می گذارد شامل مواردی مانند سن، میزان بزاق و سلول‌های موجود در آن، شکل و جنس دندان‌ها، نحوه قرارگیری دندان ها در کنار یکدیگر می باشد.

علاوه بر این در برخی افراد دندان های افراد به دلایل وراثتی و یا حتی اکتسابی مقاومت بیشتری نسبت به عوامل بیماری زا دارند.

اما به طور کلی می توان به کمک استفاده از فلوراید، دوام و مقاومت دندان ها را جهت جلوگیری از ایجاد پوسیدگی دندان افزایش داد.

روند درمان پوسیدگی

نوع و فرایند درمان پوسیدگی دندان بستگی به میزان پیشرفت پوسیدگی دارد.

به طوریکه اگر سریع متوجه پوسیدگی دندان شوید، میتوان به سرعت نسبت به درمان آن اقدام نمود.

در این موارد می توان دندان پوسیده را به کمک استفاده از شیوه هایی مانند روکش کردن دندان، ترمیم نمود.

در این روش بخش پوسیده شده دندان توسط دندانپزشک ساییده شده و از بین می رود.

و در مرحله بعد قسمتی به عنوان هسته اصلی که میتواند از جنس آلگام فلزی و یا کامپوزیت باشد، استفاده می شود.

و در نهایت این قسمت توسط روکش های سرامیکی دندان پوشانده می شود.

اما در برخی موارد که پوسیدگی دندان، عصب های دندان را درگیر کند؛

با توجه به تشخیص دندانپزشک از روش هایی مانند ایمپلنت و یا عصب کشی و روکش و… می توان اشتفاده نمود.

پیشگیری از پوسیدگی دندان از طریق شستشوی دهان، صرفه جویی در مصرف قند و مراجعه به دندانپزشک در زمان مناسب میسر است.

علائم پوسیدگی دندان

• تغییر رنگ دندان ها به زرد و یا قهوه ای
• درد مداوم دندان و یا خونریزی های ناگهانی
• افزایش حساسیت دندان به نوشیدنی و مواد غذایی گرم و یا سرد
• در مراحل شدید تر نیز علائمی مانند ایجاد حفره در دندان از نشانه های عمومی پوسیدگی دندان است.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، پیشنهاد می شود به دندانپزشک مراجعه شود.